Umut Yamac: w designie trzeba być hojnym

Umut Yamac to projektant o duszy artysty i precyzji inżyniera. Jego gwiazda świeci bardzo jasno, a po zeszłorocznej edycji Milan Design Week notowania designera jeszcze wzrosły. W Mediolanie pokazane zostały aż trzy projekty brytyjskiego twórcy: Array, Bloom i Trace, prezentowane w trzech prestiżowych lokalizacjach: kompleksie targowym Salone del Mobile.Milano w ramach Euroluce, kultowej galerii Rossany Orlandi oraz modnej przestrzeni Alcova.

W Polsce Array to tegoroczna nowość. Lampa, o wyjątkowej, architektonicznej i zarazem rzeźbiarskiej formie, wzbudza duże zainteresowanie i jest chętnie stosowana w powstających obecnie realizacjach.

Umut Yamac – twórca multidyscyplinarny

Umut Yamac działa w szerokim obszarze obejmującym architekturę, wzornictwo – głównie oświetleniowe – a także design mebli. Mówi o sobie, że przede wszystkim jest architektem i wiedzę wyniesioną z architektonicznych studiów wykorzystuje w obecnej pracy.

Skończył Bartlett School of Architecture na University College London. Dyplom zrobił w 2009 r., a już w 2011 r. założył własne biuro projektowe, by skupić się na tworzeniu przedmiotów i instalacji, które odpowiadają na potrzeby użytkowników, jednocześnie zachęcając ich do współkreowania obiektów i interakcji z nimi – gry z obiektem, nieskrępowanej zabawy formą.

Yamaca zajmują także związki między przedmiotami i przestrzenią.

Lampę Perch Light, chyba najbardziej znaną z przeze mnie zaprojektowanych, można wprawić w ruch, by delikatnie się kołysała. Dzięki tej cesze ożywa, nawiązując więź z przestrzenią i ludźmi

– stwierdził w wywiadzie udzielonym redakcji Dobrzemieszkaj.pl przy okazji wizyty w Polsce, na Forum Dobrego Designu, którego był gościem specjalnym w 2018 r. Stworzona w 2016 r. dla Moooi lampa Perch Light to świecące ptaki na gałęzi – poezja światła w czystej postaci.

Natura to dla Umuta Yamaca ważne źródło inspiracji. Bardzo istotny jest dla niego również sam proces kreacji, który, w jego przypadku, ma charakter warsztatu, z wszystkimi etapami – od rozwoju koncepcji, przez prototypowanie, po finalny efekt.

Działania w swoim studiu projektowym twórca łączy z pracą dydaktyka. Jest wykładowcą i prowadzi ćwiczenia w kilku ośrodkach akademickich, w tym macierzystej Bartlett School of Architecture oraz londyńskiej Central St Martins.

Jego pracownia wyspecjalizowała się w projektowaniu lamp. Współpraca z wiodącym na świecie producentem oświetlenia, jakim jest Vibia, stanowi naturalny krok naprzód w karierze projektanta.

Array – wydarzenie Euroluce

Vibia, globalna marka z siedzibą w Barcelonie, na przedstawienie kolekcji Umuta Yamaca przeznaczyła na Euroluce znaczną część swojej przestrzeni ekspozycyjnej. Kolekcja zaprojektowana przez Yamaca była jedną z jej najważniejszych nowości na targach.

Lampy Array zostały zaprezentowane w Mediolanie w formule work in progress. Proces ich powstawania jeszcze się wówczas nie zakończył. Przez długi czas po Euroluce stanowił dla projektanta (i nadal stanowi) pole do badań nad istotą materiału. Designer cały czas odkrywa potencjał drzemiący w niciach, których użył do stworzenia rzeźbiarskich lamp Array – lekkich, pięknie grających ze światłem.

W świecących rzeźbach Array nici są rozpięte między dwoma aluminiowymi pierścieniami. Lampy mają przeskalowane stożkowate i walcowate kształty. Umieszczając kilka takich geometrycznych form obok siebie, można tworzyć fascynujące świetlne instalacje. Zawieszona u sufitu lampa Array emituje skierowane w dół przyjemne światło, którego źródło ukryto w dolnym pierścieniu. Pośrednio światło unosi się też ku górze, w gradiencie koloru miękko wypełniając przestrzeń.

Estetyka w parze z funkcjonalnością

Umut Yamac jest obecnie u szczytu kariery. Projektuje dla prestiżowych marek, a o jego projektach piszą opiniotwórcze media: Voque Living, Elle Decoration, Wallpaper, Dezeen, Ideal Home, Glamour.

Rodzina designera od dwóch pokoleń mieszka w Londynie, ale korzenie twórca ma tureckie. Zanim założył własną pracownię, był zatrudniony w cenionych studiach architektonicznych i wzornictwa przemysłowego. Jest też autorem wielu artystycznych instalacji. Ich tworzenie, jak twierdzi, sprawia mu ogromną radość.

Instalacje, zdaniem Yamaca, są sztuką demokratyczną, do której każdy ma dostęp. Autor od razu widzi reakcje publiczności, na żywo obserwując więź nawiązaną z obiektem.

Umuta Yamaca cieszy to, że ma w swoim dorobku projekty o tak odmiennym charakterze, adresowane do różnych grup odbiorców. Instalacje trafiają do najszerszej widowni, przedmioty produkowane przemysłowo do grona licznego, ale jednak mniejszego niż audytorium w przestrzeniach publicznych, a obiekty wytwarzane rzemieślniczo jedynie do garstki osób, które potrafią docenić ich kunszt.

Piękno jest wyrazem szczodrości, a w designie trzeba być hojnym

– twierdzi Yamac. Estetyka, w jego przekonaniu, zawsze musi iść jednak w parze z funkcjonalnością.

Na zdjęciach lampy z kolekcji Array, fot. serwis prasowy Vibia