Siedzisko for/rest – prostota przedmiotu i czystość przekazu dały mu zwycięstwo

Zwycięski projekt w Mazda Design Experience. „for/rest” to siedzisko, które można zabrać ze sobą na spacer po lesie albo w innym miłym otoczeniu na łonie natury. Jest uniwersalne i proekologiczne. Powstało z tkaniny korkowej i korkowego wypełnienia, materiałów pochodzących z recyklingu rozdrobnionych korkowych odpadów. Jury Mazda Design Experience doceniło prostotę przedmiotu, czystość przekazu, który niesie za sobą i to, że skłania do kontaktu z przyrodą.

Mazda Design Experience

Jedenasta edycja konkursu Mazda Design Experience różniła się od poprzednich. W pierwszym etapie, o którym pisaliśmy rok temu w magazynie designdoc.pl, młodzi projektanci zaprezentowali swoje dotychczasowe prace. Spośród 150 uczestników jurorzy wybrali sześcioro, z którymi nawiązano dalszą współpracę. Prócz Martyny Piątek do finału przeszli: Alek Rokosz, Wojciech Błaszczyk, Karolina Gardzilewicz, Anna Eliza Gwiazda i Konstancja Kaźmierczyk.

W drugim etapie finaliści uczestniczyli w warsztatach projektowych w Kampusie Kreatywnym Design Nature w Sobolach, gdzie pod okiem projektantów i jurorów zdobywali doświadczenie niezbędne do wykonania konkursowego zadania i poznawali zalety korka, który mieli wykorzystać do wykonania pracy. Kolejne warsztaty zorganizowano dla nich w Europejskim Centrum Designu Mazdy w Oberursel, gdzie mieli możliwość przyjrzenia się bliżej elektrycznej Maździe XM-30, która stanowiła konkursową inspirację, i przekonania się, jak wcielane są w życie zasady filozofii projektowej KODO przyświecające Maździe.

Zadanie konkursowe polegało na zaprojektowaniu i wykonaniu prototypu innowacyjnego przedmiotu o walorach estetycznych i użytkowych, który można wykorzystać do rekreacji fizycznej i mentalnej. Projekt Martyny Piątek jurorzy wybrali jednogłośnie. Nie przyznali drugiej nagrody, choć wszystkie powstałe w drugim etapie obiekty są dopracowane i interesujące.

„for/rest” wygrał, bo idealnie spełnia wszystkie kryteria i, co wpłynęło na werdykt, młoda designerka tworząc go, wykreowała nową kategorię produktową. Siedzisko jest wykonane z materiału całkowicie biodegradowalnego, odnawialnego i podlegającego recyklingowi. Korek, którego użyła Martyna Piątek pochodzi z odzysku. Proces wytwarzania siedziska, zgodnie z wytycznymi, jest powtarzalny i w nieznacznym stopniu wpływa negatywnie na środowisko.

Przedmiot służy reKREACJI, która była hasłem konkursu, i co także było oceniane, mieści się w bagażniku samochodu Mazda XM-30. Projektując siedzisko, Martyna Piątek zainspirowała się czynnością, którą Japończycy określają terminem „shinrin-yoku” czyli „kąpiel leśna”. Jest to prozdrowotna praktyka polegająca na uważnych, refleksyjnych spacerach po lesie i przebywaniu w zadrzewionych miejscach. „for/rest” jest wręcz wymarzony na taką przechadzkę.

– „for/rest to projekt, który wpadł mi w oko w pierwszej chwili. Nie ma w nim nic, co by było zbędne albo stanowiło nadmiar – uzasadnia swój wybór Tomek Rygalik, projektant i juror konkursu. – Bardzo ważny jest aspekt doświadczenia – obiekt otwiera nas na naturę, skłania do wyciszenia, doświadczenia i rekreacji. To ważne, zwłaszcza w czasach, gdy możliwość kontaktu z naturą staje się luksusem. Sam przedmiot jest przyjemny w odbiorze, estetyczny, przemyślany i w tym sensie pasuje do Mazdy – twierdzi Tomek Rygalik.

Projektantka i jurorka Alicja Patanowska zwraca uwagę na aspekt ekologiczny i unikalne podejście do kwestii projektowania przyjaznego naturze. – Przekonuje mnie odwaga projektantki i minimalizm tego projektu. To, że został wykonany w ekologiczny, zrównoważony sposób. Nie dość, że jest zrobiony z użyciem materiału pochodzącego z recyklingu – korka – to dodatkowo sam w pełni poddaje się recyklingowi. W czasie kryzysu klimatycznego, potrzebujemy projektów przyjaznych środowisku i zmieniających nasze myślenie oraz nawyki. Potrzebujemy designu, który nauczy nas doceniać kontakt z naturą – uważa Alicja Patanowska. Przewodniczący jury Jo Stenuit podkreśla, że „for/rest” jest w zasadzie już gotowym produktem, co niewątpliwie stanowi jego ogromną zaletę.

Zwyciężczyni tej edycji Mazda Design Experience jest absolwentką wydziału projektowego Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Wcześniej ukończyła studia licencjackie na wydziale architektury wnętrz ASP w Krakowie. Obecnie Martyna Piątek pracuje jako projektantka w firmie Blank Studio. W 2020 roku jej praca była prezentowana na wystawie „Dobra śmierć” na festiwalu Gdynia Design Days. Projekty młodej designerski można było podziwiać także na wystawach: „Young Polish Designers” na Dutch Design Week w Eindhoven i „Nowe oblicze wełny. Eksperymenty materiałowe” na Łódź Design Festival 2019.

Autorka „for/rest” otrzymała za zwycięstwo w konkursie Mazdy 20 tysięcy złotych i nagrodę dodatkową, DesignNature Dot – tygodniowy pobyt w Sobolach oraz udział w Design Summer School 2022 ufundowane przez jurorów Gosię i Tomka Rygalików. Prototyp „for/rest” i pozostałe przedmioty powstałe w finałowym etapie konkursu będzie można obejrzeć w maju 2022 na wystawie zorganizowanej w ramach Łódź Design Festival.

Zwyciężczynię konkursu Mazda Design Experience poprosiliśmy o autorski komentarz. Martyna Piątek – specjalnie dla designdoc.pl.

designdoc.pl: Dlaczego zaprojektowała Pani akurat tego typu przedmiot? Martyna Piątek: „for/rest” to odpowiedź na wszystkie założenia konkursowe, a także nawiązanie do filozofii firmy Mazda. Postawiłam sobie za cel, że mój projekt powinien przede wszystkim możliwie jak najbardziej zbliżać człowieka do natury. Jednocześnie szukałam pomysłu na wykorzystanie odpadów korkowych, które były stertą różnego rodzaju ścinków korka, trudnych do wykorzystania ponownie w zastanej formie. W trakcie szukania inspiracji natrafiłam na książkę o japońskiej terapii shinrin-yoku i zaczęłam zgłębiać to zagadnienie. Projekt miał być prostą zachętą do spontanicznych wypadów do lasu, bez zbędnego przygotowania. Miał też stanowić nieuciążliwy element wyposażenia samochodu.

designdoc.pl: Co Pani sądzi o korku jako materiale? Martyna Piątek: Korek doskonale sprawdził się jako budulec mojego mobilnego siedziska plenerowego. Jest ciepły i przyjemny w odbiorze, stanowi dobrą izolację termiczną i jest wodoodporny. Nie stwarza większych trudności przy obróbce mechanicznej. Jest lekki, co było wielką zaletą przy tworzeniu siedziska. Po zarzuceniu siedziska na plecy, po chwili właściwie zapomina się, że się je niesie. Jego ciężar zupełnie nie ogranicza użytkownika. Przyznam, że przed bliższym zapoznaniem się z cechami korka podczas warsztatów w Sobolach, mimo że jest to materiał naturalny, mało mnie interesował. Myślę, że z powodu jego określonej estetyki i standardowych sposobów wykorzystywania wciąż za mało doceniamy ten materiał.

designdoc.pl: Czym jest dla Pani zwycięstwo w konkursie Mazda Design Experience? Martyna Piątek: Już sam udział w drugim etapie był dla mnie bardzo cennym doświadczeniem ze względu na warsztatową formę konkursu, możliwość poznania mentorów oraz współfinalistów i ich metod pracy, a także niepowtarzalną okazję, żeby dowiedzieć się i zobaczyć na własne oczy, jak funkcjonuje Centrum Designu Mazdy w Oberursel. Zwycięstwo w konkursie to przede wszystkim ogromne wyróżnienie, ale też pozytywny zastrzyk energii i sygnał, że nie należy bać się myślenia „poza schematami”. Mam nadzieję, że zwycięstwo w konkursie będzie dla mnie też początkiem nowych ciekawych doświadczeń projektowych.