Meble jak historyczne, ale nowoczesne. Niemożliwe?

Ewa Bochen i Maciej Jelski z Kosmos Project dla firmy Square Drop, prężnie działającej pracowni mebli unikatowych i konserwacji dzieł sztuki, zaprojektowali meble stare duchem, ale nowe formą. Kabinet, gondola, etażerka. W zapomnienie odchodzą nazwy tych mebli i same meble. Kto dziś ma w domu gondolę, czyli rodzaj krzesła bez oparcia, ale za to mającego po dwóch stronach siedziska podpórki, które ułatwiają wstawanie. Gondolę kojarzymy bardziej z muzealnymi salami niż z współczesnymi wnętrzami. A przecież tak godnie się w nich prezentuje.

Historia etażerki sięga XVIII wieku, kiedy Francuzi zaczęli dużo czytać i potrzebowali lekkiego mebelka z półkami, na który mogliby odkładać książki. We współczesnych wnętrzach książek jest albo jak na lekarstwo, albo buduje się dla nich meble przypominające magazynowe lub biurowe regały. Etażerka „Kosmosu” stanowi miłą odmianę.

Kabinet, bogato zdobiony mebel skrzyniowy ze skrytkami i szufladkami na klejnoty, pieniądze i dokumenty, z odchylanym blatem, który zmienia go w minibiurko, popularny od XVI do XVIII wieku, ma wprawdzie nowoczesne odpowiedniki, ale daleko odbiegające kształtem od historycznych pierwowzorów. Kabinet Square Drop duchem jest w wieku XVI, ale ciałem w XXI.

Projektanci z Kosmos Project z przeszłości wzięli to, co najlepsze i połączyli z teraźniejszym spojrzeniem na formę i funkcję mebla. Oglądając kolekcję „Oddity”, nie ma się wątpliwości, że powstała współcześnie, ale, po bliższym przyjrzeniu się jej, uderzają jakość użytych materiałów i wykonania zupełnie niedzisiejsze. Studio Square Drop, z którym Ewa Bochen i Maciej Jelski weszli we współpracę, zaczynało od konserwacji dzieł sztuki. Teraz, korzystając ze zdobytej wiedzy i doświadczenia, tworzy nowe unikatowe meble.

Kosmos Project: Ewa Bochen i Maciej Jelski

Dla założycieli Kosmos Project, Ewy Bochen i Macieja Jelskiego najważniejsze jest to, jak przedmiot komunikuje się z odbiorcą. Inspirująca jest dla nich też relacja między cywilizacją a naturą. Techniki rzemieślnicze, po które chętnie sięgają, łączą z technologiami cyfrowymi. Nazwa ich studia „Kosmos Project” wyraża ideę dążenia do harmonii. Założyli je w 2008 r., jednak pomysł powołania go do życia zrodził się jeszcze we Włoszech, gdzie pracowali w mediolańskich pracowniach Denisa Santachiary i Alessandra Mendiniego.

Ewa i Maciej są absolwentami Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Studiowali także na Politecnico di Milano i Stuttgart State Academy of Art and Design. Mają w swoim portfolio projekty dla tak prestiżowych marek jak Vitra, Paul Smith, Fab. Tworzą meble, przedmioty użytkowe, obiekty artystyczne i wystawy.

Ważną pozycję w ich dorobku zajmują wystawy „Collective Unconscious” z 2013 r., prezentowana na Ventura Lambrate i Tent London, „Irrational Times” z 2015 r. pokazana w Kalmar Konstmuseum i Form/Design Center w Malmö, a także ekspozycje na festiwalach Gdynia Design Days i Design March w Reykjavíku.

Wśród ich najnowszych projektów są: wystawa „Wszystko widzę jako sztukę” w „Zachęcie” Narodowej Galerii Sztuki z 2018 roku i dwie ekspozycje z 2019 w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi: ekspozycja 16 Międzynarodowego Triennale Tkaniny i towarzysząca mu wystawa „Dialogi”.

W trudnym 2020 roku, gdy, ze względu na pandemię, życie kulturalne niemal zamarło, dywan Kosmos Project można było oglądać na wystawie „Rzeczy osobiste” zorganizowanej w ramach Łódź Design Festival. W poprzedniej edycji łódzkiego festiwalu duże zainteresowanie wzbudziła zaprojektowana przez Kosmos Project wystawa „Robić rzeczy” przygotowana dla stowarzyszenia „Nów”.

W dorobku „Kosmosów” (tak często nazywani są w środowisku) na uwagę zasługuje też ich autorska wystawa zatytułowana „Melancholia” ukazująca przemijanie świata, który znamy. Zdaniem historyk i krytyk designu Krystyny Łuczak-Surówki prace Ewy i Macieja projektują emocje. – Projekty Kosmos Project mają tę moc, bo u ich podstaw leży tworzenie platformy relacji z użytkownikiem – uważa badaczka. – Szczere i dogłębne poszukiwania pomiędzy tym, skąd pochodzimy, a tym dokąd dzisiaj zmierzamy.