Kompleks dla studentów w Lizbonie – projekt kuratorów Triennale

Student Residence ULisboa to jedna z realizacji Cristiny Veríssimo i Dioga Burneya, duetu któremu uznanie i światowy rozgłos przyniósł m. in. projekt Braamcamp Freire Secondary School. Architekci, jako główni kuratorzy, sprawują pieczę nad szóstą edycją triennale, które w tym roku odbędzie się pod hasłem Terra.

Triennale Architektury – wokół hasła ziemia

Słowo „terra” (ziemia) przez organizatorów triennale jest interpretowane wielorako. Oznacza terytorium, miasto, krajobraz, miejsce do życia, planetę, glebę uprawną, stały ląd widziany z morza przez żeglarzy. Terra może być synonimem nadmiaru lub braku, sprzymierzeńcem lub przeszkodą w budowaniu wspólnot. Terra to także źródło naturalnych materiałów wykorzystywanych w budownictwie.
W kampusie ULisboa Cristina Veríssimo i Diogo Burnay zastosowali korek, naturalny surowiec, którego Portugalia jest jednym z głównych wytwórców. Na świecie lasy korkowe rosną na ponad dwóch milionach hektarów, z czego ponad 30 procent w Portugalii. Więcej niż połowa światowej produkcji korka odbywa się właśnie tam. Przemysł korkowy uważany jest za przyjazny środowisku, co więcej dąbrowy korkowe przeciwdziałają pustynnieniu i są miejscem bytowania zagrożonych gatunków, takich jak choćby ryś iberyjski. W inwestycji Student Residence ULisboa korka użyto jako materiału wykończeniowego.

Student Residence ULisboa

Kompleks rozplanowany jest wokół głównego dziedzińca. Tworzą go połączone ze sobą dwa bloki powstałe w dwóch etapach inwestycji. Po akademiku porusza się w dwojaki sposób: nie wychodząc na zewnątrz albo przechodząc z jednego do drugiego skrzydła przez dziedziniec. Wewnątrz można kompleks obejść całkowicie dookoła. Obydwa sposoby sprzyjają zacieśnianiu więzi między mieszkańcami kampusu. Zarówno idąc przez przestrzenie ogólnodostępne (miejsca do pracy i wypoczynku), jak i przez dziedziniec, który jest centrum życia towarzyskiego, młodzi ludzie mają szansę nawiązać relacje. Takie ukształtowanie obiektu ma też inny walor. Budynki, choć połączone, nie są postrzegane, jako jedna zamknięta całość, lecz poniekąd jako forma otwarta. Przestrzenie mieszkalne zbudowano z modułów, zastosowanych pojedynczo lub zwielokrotnionych – w zależności od potrzeb. Ekonomiczna konstrukcja modułowa pozwoliła architektom na optymalne wykorzystanie przestrzeni. Projektanci wzięli pod uwagę także inny aspekt ważny w tego typu obiektach. W akademikach, jak wiadomo, bywa głośno. I tu z pomocą przyszedł korek. By jak najlepiej wygłuszyć pomieszczenia na posadzkach położono korek Pure Floor & Wall firmy Corticeira Amorim (w Polsce współpracuje z nią Dom Korkowy). Studentom to rozwiązanie bardzo się spodobało, bo nie tylko mniej przeszkadza im hałas, ale też podłogę łatwo utrzymać w czystości. Korek w kolorze naturalnym, zdaniem architektów z CVDB, ma jeszcze tę cechę, że ciekawie komponuje się z innymi użytymi materiałami. Autorzy projektu sięgnęli po niego być może również z pobudek patriotycznych.
CVDB Arquitectos jest pracownią lokalną, zakorzenioną w tradycji. To między innymi dlatego właśnie jej założycielom powierzono nadzór nad tegorocznym triennale. Nad poprzednią, piątą edycją imprezy czuwał międzynarodowy zespół. Cristina Veríssimo i Diogo Burney łączą działalność edukacyjną, akademicką (prace badawcze, nauczanie) z praktyką architektoniczną. Projektują nie tylko w kraju, ale także za granicą. Biuro CVDB założyli wspólnie w 1999 roku. Cristina studiowała na Wydziale Architektury lizbońskiej uczelni i na Harvardzie. Wykładała w USA, Kanadzie, Argentynie, Chile i Hongkongu. Współpracowała m.in. z Zahą Hadid. Diogo także studiował w Lizbonie, jak również w Bartlett School of Architecture. Pracował m.in. w Londynie i Makau. Cristina i Diogo, już jako duet, podczas pierwszej edycji Triennale Architektury, która odbyła się w 2007 roku, byli członkami zespołu kuratorów. W 2015 roku moderowali konferencje i warsztaty z udziałem pracowni MVRDV i Sergison Bates.

Jak twierdzą, zaproszenie do sprawowania kuratorskiej pieczy na szóstą edycją jest dla nich bardzo cenne. W swoich działaniach chcą skupić się na gromadzeniu wiedzy, badaniach dotyczących przeszłości, teraźniejszości i przyszłości architektury oraz na jej znaczeniu kulturowym i społecznym. W programie triennale znajdą się m.in. cztery wystawy, trwający trzy dni blok konferencji, uroczystości wręczenia trzech nagród oraz wyłonienie tzw. projektów niezależnych. Zaplanowano również publikacje czterech książek. Więcej informacji o triennale znaleźć można na stronie Trienal Arquitectura de Lisboa.

Zdjęcia: FG + SG /serwis prasowy CVDB Arquitectos / Amorim