Anna Lorens: nieść światło – wiedzę o wyjątkowym materiale, jakim jest szkło
Dr inż. arch. Anna Lorens – przed 32. Targami Światło, podczas których zaprezentowane zostaną jej projekty dla Siru Lighting, a także wystawa podsumowująca warsztaty studentów w Wenecji – opowiada o nadchodzących wydarzeniach oraz m.in. o szkle i tradycyjnych technologiach wykorzystywanych we współczesnym projektowaniu.
7
Targi Światło w designdoc.pl
Anna Lorens w rozmowie z Iwoną Ławecką-Marczewską przybliża wydarzenia nadchodzącej edycji Targów Światło, które odbędą się w dniach 12-14 marca 2025 r. w Międzynarodowym Centrum Targowo-Kongresowym EXPO XXI w Warszawie.
Iwona Ławecka-Marczewska: Podczas ubiegłorocznych Targów Światło prezentowana była wystawa Pani studentów, a stworzone przez Panią lampy dla Siru Lighting „jasno świeciły” na stoisku tej znanej włoskiej marki oświetleniowej. Najbliższa, 32. edycja Targów Światło przyniesie kolejną ekspozycję Pani podopiecznych oraz nową kolekcję lamp Pani autorstwa dla Siru Lighting. Chciałabym, byśmy cofnęły się w czasie do początków działań we Włoszech. Jak doszło do Pani współpracy z Włochami – projektowej i dydaktycznej?
Anna Lorens: Moja praca w charakterze projektantki kolekcji lamp szklanych w staroweneckiej technologii dla marki Siru Wenecja odbywa się równolegle z pracą badawczą i akademicką.
W roku 2022 otrzymałam stypendium Politechniki Warszawskiej i na zaproszenie profesora designu, Maksymiliana Romero, zorganizowaliśmy wspólnie międzynarodowe warsztaty studenckie na Universita IUAV di Venezia i napisaliśmy rozdział ważnej publikacji o szkle: Antifragile Glass pt. „(E)merging layers in Venice. The potential of one landscape and single raw material” oraz wystąpiliśmy na doskonałej Konferencji w Aula Magna / Tolentini w Wenecji.
To jakże ciekawe i nobilitujące zdarzenie znalazło kontynuację, mianowicie, wraz z prof. Marią Antonią Barucco, główną inicjatorką badań dotyczących szkła, zorganizowałyśmy szereg warsztatów studenckich z pogranicza architektury i designu na Wydziale Architektury w Wenecji.
Jako projektantka, ale w swojej misji dydaktyk jednocześnie, uważam, że niezwykłą wartością merytoryczną jest prezentowanie koncepcji studenckich na komercyjnych targach designu. Sądzę, że Targi Światło są doskonałym miejscem umożliwiającym studentom pokazanie prac w kontekście realnych produktów, a z kolei te prace nadają głębszy sens i kontekst stoiskom komercyjnym.
Dla polskich studentów uczestnictwo w tego typu przedsięwzięciach jest z pewnością bardzo kształcące. Na czym polegały warsztaty, w których przyszli projektanci wzięli udział?
Na warsztatach studenci odwiedzili wraz z nami vetrerie, czyli fabryki szkła artystycznego na wyspie Murano, szereg zachwycających miejsc m.in. mało znane i niedostępne dla turystów sekretne Palazzina Masieri projektu Carlo Scarpy, Negozio Olivetii, a nawet starą pracownię, której powierzono odtworzenie mozaiki w Bazylice San Marco.
Studenci w zespołach wykonywali projekty przedmiotów i elementów architektury w szkle wraz z dokumentacją szkiców, zdjęć i wizualizacji. Wszystko to dzięki nieocenionej kurateli i ciężkiej pracy prof. Marii Antonii Barucco i ekspertów w dziedzinie.
Sam udział w warsztatach jest ważny, nie mniej istotne są jego efekty. Czy zechciałaby Pani je przybliżyć?
Na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej powstało z mojej inicjatywy, działające od początku tego roku, Interdyscyplinarne Studenckie Koło Naukowe, w którym grono zdolnych studentów pod moją opieką będzie procedować projekty, prototypy i badania, m.in. wykorzystując weneckie doświadczenia uczestników warsztatów. Dostrzegam ogromny potencjał i zainteresowanie wśród przyszłych młodych projektantów, dlatego organizuję wystawę prac moich podopiecznych na Międzynarodowych Targach Światło. Ekspozycja będzie nosiła tytuł „OVER-TIME GLASS”, tak jak nasze warsztaty Erasmus BIP, wspólne dla trzech uczelni.
Po raz kolejny otrzymałam propozycję pokazania prac studentów na Targach. Już rok temu mieliśmy pełną satysfakcję płynącą z faktu, że wszystko zostało zaprezentowane w najlepszej jakości, kontekście i dopilnowane niezwykle bacznie przez organizatora.
Dodam też, że organizator pozwolił nam zaprojektować stoisko, co czyni je nieco innym niż pozostałe. W zeszłym roku odwiedzili nas profesorowie z Polski i Włoch, architekci i dziennikarze. To naprawdę wspaniałe wydarzenie.
Targi Światło przed nami. Będzie to czas prezentacji, spotkań, ale także refleksji na temat szkła, które jest kluczowym materiałem w branży oświetleniowej. Bierze Pani udział w pracach organizacji Glass Claster. Jaka idea jej przyświeca?
Organizacja Glass Claster powstała na University IUAV di Venezia z wielkiej potrzeby eksplorowania, eksperymentowania i wynajdywania nowych rozwiązań w tym niezwykłym i ponadczasowym materiale, jakim jest szkło, i integrowania środowiska naukowców, projektantów, zakładów i firm pracujących w tym tworzywie. Łączy badania, edukację i przedsiębiorczość poprzez badanie zrównoważenia środowiskowego, społecznego i gospodarczego architektury, środowiska zabudowanego, artefaktów i procesów produkcyjnych oraz ma na celu pogłębienie tematów związanych z kulturą szkła artystycznego i przemysłowego.
Zrzeszenie to działa i planuje swoją działalność z uwzględnieniem faktu, że branża szklarska, z wyraźnym odniesieniem do lokalnej rzeczywistości terytorialnej, stoi w obliczu bardzo złożonego kontekstu międzynarodowego. Koszty energii, zmiany klimatyczne, transformacja równowagi międzynarodowej i następstwo kryzysów zdrowotnych, energetycznych, gospodarczych (i innych) opisują historię ostatnich kilku lat: to wyjątkowe czasy, które prawdopodobnie wyznaczają kierunek przyszłej historii.
Inicjatorka owego przedsięwzięcia, prof. Maria Antonia Barucco, wraz z uniwersytecką komisją profesorską IUAV, zaprosiła mnie do zrzeszenia – w dwóch rolach: projektowej i badawczej, co stanowi dla mnie ogromny zaszczyt jako jedynej osoby z zagranicy, która może pracować w tak uznanym zespole badaczy i projektantów.
W działalności zawodowej łączy Pani wiele aktywności. Jak doszło do Pani współpracy z Siru Lighting, której najnowsze efekty zobaczymy niebawem w Warszawie?
Pierwsza kolekcja lamp powstała w wyniku mojej pracy z Rudym Marinotto, projektantem, założycielem Siru Lighting, firmy która, co warto podkreślić, produkuje lampy ze szkła zgodnie z tradycyjnym weneckim rzemiosłem. Efekt tej współpracy i pierwszą kolekcję można było oglądać nie tylko podczas 31. Międzynarodowych Targów Światło / Light Fair, ale potem także m.in we Frankfurcie i Walencji, a współpraca ta zainicjowana została zdecydowanie dzięki zaproszeniu mnie do tej wspaniałej kooperatywy przez Targi Światło.
Praca z tej rangi specjalistami, w tak szczególnym materiale, musi być wyjątkowym doświadczeniem. Czyż nie?
Praca w szkle weneckim, w tej niezwykle delikatnej technologii, która pozwala powielać produkt seryjnie bez utraty unikalności w pojedynczym egzemplarzu, była dla mnie zawsze fascynująca. Możliwość zaprojektowania i reinterpretacji tradycji i rzemiosła oraz opowiedzenia tej historii na nowo stanowi dla mnie ogromne wyzwanie i przynosi wiele satysfakcji. W swojej pracy naukowej zajmuję się architekturą efemeryczną i ta delikatność, ulotność, ale jednocześnie trwałość i ponadczasowość materiału, doskonale się w to wpisują.
Zatrzymajmy się jeszcze przez chwilę przy pierwszej Pani kolekcji dla Siru Lighting.
Kolekcja pokazana na Targach Światło w 2024 roku to MUZZLE. Włoskie słowo museruola oznacza: kaganiec, kaganek, nieść światło, w domyśle: nową jakość, wiedzę o materiale. W lampach z tej kolekcji zostały połączone dwa materiały: szkło wydmuchiwane i skóra naturalna, która skrywa kabel i pozwala przenosić lampę lub regulować.
Czy zechciałaby Pani uchylić rąbka tajemnicy i powiedzieć coś też o drugiej kolekcji dla włoskiej marki?
Nie chcę zdradzać, co opracowujemy, bo sądzę, że to powinno pozostać niespodzianką. Jednakże po ogromnym sukcesie i radości, jakie przyniosła nam zeszłoroczna edycja Targów Światło, jestem pełna entuzjazmu i nie mogę doczekać się kolejnej odsłony. Ja czekam na moją kolekcję w Siru, bo Targi to zawsze wspaniała okazja by „zderzyć” to, co projektant sobie wyobraża, z tym jak odbiera produkt potencjalny użytkownik.
A moi studenci z zapałem pracują nad swoją indywidualną wystawą – podsumowaniem weneckich obserwacji i dokonań.
Anna Lorens
Dr inż. arch. Anna Lorens – architektka, projektantka wnętrz i produktu, projektantka weneckiej marki Siru, researcher w Glass Cluster Universita IUAV di Venezia, laureatka pierwszej edycji Konkursu TEORIA Fundacji im. Stefana Kuryłowicza, członek kapituły Jury Nagrody Architektonicznej magazynu Polityka/ Salon w kategorii Wnętrza.
Oświetlenie, które Anna Lorens zaprojektowała dla marki Siru, pokazywane było nie tylko na ubiegłorocznych Targach Światło, ale również na targach Maison Objet w Paryżu i Light&Building we Frankfurcie, a w kwietniu 2025 r. zostanie zaprezentowane podczas tegorocznej edycji EuroLuce w ramach targów Salone del Mobile w Mediolanie.
Anna Lorens jest adiunktem na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, kierownikiem Pracowni Teorii i Projektowania Architektonicznego i Projektowania Produktu w zakładzie Projektowania i Teorii Architektury pod kierownictwem prof. Radosława Achramowicza i koordynatorem pierwszego roku projektowania, wiodącego przedmiotu na roku dla grup anglojęzycznych. Jest także czynnym projektantem w obszarze architektury małoskalowej, wnętrz i projektowania produktu, a także badaczem, autorem licznych publikacji autorskich i współautorskich w wymienionych obszarach (w tym trzech ostatnich wydanych przez włoskie wydawnictwa pod egidą IUAV), promotorem prac dyplomowych, mentorem konkursów (w tym zwycięskiej pracy VELUX Design Award, Regional winner, stud. Aleksandra Cassino, Lightroof); współorganizatorem warsztatów studenckich wokół szkła (z prof. Marią Antonią Barucco, wcześniej prof. Maksymilanem Romero) na Uniwersytecie IUAV w Wenecji.
Jej zainteresowania koncentrują się na zagadnieniach materiału (projektowanie w szkle), architekturze efemerycznej i projektowaniu uniwersalnym.
Zdjęcia: archiwum Anny Lorens
